معرفی و بررسی کامل کارخانه فرش ماشینی
در ایران صنعت های مختلفی دیده می شود که فعال هستند و کارخانه های مختلفی در حوزه هر صنعت به فعالیت مشغول است. یکی از صنایع بزرگ ایران که می توان به آن اشاره داشت، صنعت بزرگ فرش است که در دو دسته فرش دستباف و ماشینی فعال است. به خاطر اهمیت این صنعت در ایران در این مبحث می خواهیم به موضوع کارخانه فرش ماشینی بپردازیم، اینکه در این کارخانه ها چه اتفاقاتی می افتد، نحوه تولید فرش در کارخانه ها چگونه است و در نهایت اینکه قیمت تمام شده هر فرش در کارخانه ها بر اساس چه مواردی تعیین خواهد شد، پس با ما همراه باشید.
قبل از رسیدن به بحث اصلی لازم است که با تاریخچه کارخانه فرش ماشینی آشنا شویم و اینکه اولین کارخانه های تولید فرش در ایران در چه سالی راه اندازی شده اند. حقیقتا ایران در دهه 40 و 50 در صنعت نساجی حرف اول را در خاورمیانه می زد، به همین دلیل ارتباط تولید پوشاک و فرش در ایران برقرار شد و از همین راه توانست بسیاری از صنایع دیگر را تقویت کند. صنعت فرش دستباف در ایران دیده می شد، اما فرش های ماشینی هنوز به ایران وارد نشده بودند و بیشتر در کشور هایی مثل بلژیک و آلمان به تولید می رسیدند.
بالاخره اولین کارخانه فرش ماشینی در ایران با محوریت تولید فرش هایی با نقشه های کاملا ایرانی در شهر کاشان و در سال 1355 به بهره برداری رسید.
غیر از کاشان مشهد دومین شهری بود که در آن کارخانه فرش های صنعتی راه اندازی شد و این اتفاق درست یکسال پس از راه اندازی اولین کارخانه فرش ماشینی رقم خورد، یعنی در سال 1356.
کمی بیشتر درباره کارخانه فرش ماشینی
وقتی صحبت از کارخانه های فرش ماشینی می کنیم، باید به این موضوع دقت داشته باشیم که منظور دقیقا کدام قسمت از صنعت فرش است. کارخانه هایی که در حوزه فرش ماشینی فعال هستند، عموما در سه بخش فعال هستند که می تواند هر بخش در هر کارخانه به صورت مجزا باشد و یا اینکه در یک کارخانه همه این بخش ها را داشته باشیم:
- ریسندگی؛ که در آن عملیات تولید و ریسندگی نخ های مورد نیاز برای تولید فرش ماشینی صورت می گیرد.
- بافندگی؛ عملیات بافت با استفاده از دستگاه های بافنده صورت می گیرد و در واقع اصلی ترین قسمت در صنعت فرش است.
- تکمیل و آهار؛ یک مرحله حیاتی بعد از تولید فرش است که انواع فرش ماشینی را برای استفاده مشتریان آماده می کند، مثلا دور دوزی فرش، کات کردن، ریشه زنی فرش و غیره.
همانطور که در بالا هم به آن اشاره داشتیم، ممکن است در یک کارخانه همه ای سه بخش دیده شوند. ولی گاها دیده می شود بعضی از کارخانه ها فقط در زمینه آهار و تکمیل فعال هستند و برخی ها در زمینه تولید و بافت که می توانند برای تکمیل کردن از همدیگر کمک بگیرند.
البته قسمتی مهم در برخی از کارخانه هایی که دارای قسمت تولید هستند هم ممکن است دیده شود که بخش طراحی فرش و نقشه فرش است. دفتر ها و شرکت های طراحی فرش هستند که به صورت مجزا در زمینه تولید نقشه فرش ماشینی فعالیت می کنند، اما بعضی از کارخانه ها این قسمت را در واحد خود با استخدام چندین نیروی ماهر و متخصص احداث نموده اند تا بتوانند با استفاده از خلاقیت نیرو ها بهترین و جدیدترین نمونه های فرش ماشینی را برای بافت روی دستگاه ببرند.
کارخانه های بزرگ معمولا در جهت داشتن استقلال، هر چهار بخش را درون خود دارند. برای مثال کارخانه فرش ماشینی قیطران یکی از کارخانه های بزرگ واقع در شهرک های صنعتی کاشان و آران و بیدگل است که دارای بخش های : طراحی فرش، ریسندگی، بافندگی و آهار و تکمیل می باشد.
نحوه تولید فرش در کارخانه فرش ماشینی
برای تولید فرش ماشینی باید در ابتدا نخ های موجود برای استفاده در انواع دستگاه های بافندگی آماده شوند که در اینجا از ریسندگی باید کمک گرفت. ریسندگی به تولید کننده کمک می کند که بتواند مواد اولیه دستگاه های مختلف بافندگی را تامین نماید.
در مرحله بعدی نوبت به تولید انواع فرش ماشینی خواهد رسید. تولید فرش ماشینی در کارخانه فرش با استفاده از دستگاه های بافندگی مختلف صورت خواهد پذیرفت. در هر کارخانه ممکن است چندین دستگاه بافندگی مختلف وجود داشته باشد که هر کدام دارای کارایی هستند. برای مثال دستگاه بافنده HCP برای بافت و تولید فرش 700 شانه به کار گرفته می شود و دستگاه بافنده HCIx2 برای بافت انواع فرش ماشینی 1200 شانه استفاده می شود.
بعد از اینکه فرش تولید شد، هم اکنون نوبت به تکمیل فرش است. در مرحله تکمیل، فرآیندهایی همچون پرداخت، آهار، کنترل کیفیت و رولینگ فرش صورت می گیرد که در نهایت یک فرش ماشینی آماده با همه ویژگی های ظاهری متناسب به دست ما خواهد رسید.
بعد از تولید فرش در انبار های مختلف قرار می گیرد و هر چند یکبار مرحله بارگیری و عرضه فرش به نمایشگاه ها و فروشگاه های مختلف صورت می گیرد.
اگر کارخانه فرش ماشینی کاشان دارای مرحله تکمیل نباشد، بعد از تولید چندین تخته فرش، آنها را به واحد تکمیل و آهار در دیگر کارخانه ها خواهد فرستاد و سپس به انبار خود برای بارگیری جهت عرضه به مشتری بر خواهد گرداند.
تعیین تعرفه های فرش در کارخانه فرش ماشینی
برای اینکه قیمت تمام شده فرش ها تعیین شود بر اساس مولفه های موجود تصمیم گیری خواهد شد.
مولفه هایی که به صورت مستقیم در قیمت فرش تاثیر دارند، عبارتند از:
- مواد اولیه استفاده شده در فرش :مواد اولیه هر چه با کیفیت تر باشند، قطعا فرش نهایی قیمت بالاتری خواهد داشت. قیمت الیاف اکریلیک که بیشتر وارداتی است، از همه الیاف موجود بیشتر است و آنهم به خاطر کیفیت بالاتری است که نسبت به بقیه الیاف دارد.
- تعداد شانه : هر چه تعداد شانه بالاتر باشد، قطعا قیمت تمام شده و نهایی فرش هم بیشتر خواهد بود، چون هم از دستگاه جدید تر و هم از نخ های با کیفیت تر استفاده می شود.
- ابعاد و اشکال فرش: قطعا ابعاد فرش هرچه بزرگتر باشد، شما برای یک محصول پول بیشتری هزینه می کنید. همچنین در صورتیکه فرش های تولید شده دارای اشکال سفارشی باشند، دارای قیمت بیشتری نسبت به فرش های معمولی خواهند بود.